Tomasz Gębala

Jak zrobić dobrą reklamę?

Z reklamą kojarzymy tylko wynik końcowy, efekt. A składa się na niego w większości przypadków dużo zależności i pracy, obejmującej miesiące czy nawet całe lata wstecz. Pamiętacie reklamę Volvo z Van Damem, która okazała się hitem internetów w 2013 roku? Wiem z dobrego źródła, że reklamę poprzedziły prace, które zajęły kilkadziesiąt miesięcy. Stratedzy spędzili dwa tygodnie, jeżdżąc stopem z kierowcami ciężarówek, żeby poznać ich realia i znaleźć insighty, które trafią do osób zainteresowanych zakupem. Efekt końcowy jest znakomity, ale jak pisałem, to efekt ciężkiej pracy sztabu ludzi.

reklama Volvo z Van Damem

Nie zawsze jednak potrzebujemy tyle czasu, aby reklama „się udała”. Często jeden przebłysk i kilka minut pracy pozwolą dotrzeć do milionów ludzi. RTM pozwala osiągnąć duże zasięgi przy niewielkim nakładzie pracy – wystarczy dobry pomysł. No dobra, ale od czego zacząć?

Real Time Marketing jako pomysł na reklamę

Marianna Krupa

O Real Time Marketingu napisano już tyle, że nadal się dziwię, że w wielu strategiach marketingowych nie ma należnego mu miejsca. Dlaczego? Dlatego, że tutaj kluczem do sukcesu nie są nakłady i zasoby, ale reakcja. A ta pozwoli każdej  marce wypłynąć na szerokie wody – pod warunkiem, że jest naprawdę kreatywna, szybka i ma potencjał viralowy. Któż z nas nie czeka na RTM Ikea?

ikea rtm
rtm ikea

Kluczem do sukcesu jest dobre zorganizowanie kalendarza marketera i wrzucenie tam: premier, rozdań nagród, zapowiedzi. Do tego doliczamy fakt, że my, marketerzy, nieustannie musimy monitorować sieć i być na czasie. Nawet jeżeli produkujesz wiertła, premiera Stranger Things może być dla Ciebie okazją do mówienia o przewiercaniu się na DRUGĄ STRONĘ. Nie ma za co. 😉

👉 A więcej na temat tego, jak tworzyć RTM, znajdziesz w tym artykule.

Co chcę reklamować? Motyw przewodni reklamy!

Na początku musisz określić to, co chcesz reklamować. Jeśli coś produkujesz, to musisz zdecydować, czy chcesz reklamować swoje dobra, czy swoją firmę? Czy może tylko jeden ze swoich produktów? Najczęściej sprzedajesz białe skarpetki, nie kolorowe, więc może je będziesz reklamował? Odpowiedź jest skomplikowana. Ogólnie rzecz biorąc, w większości przypadków najlepiej reklamować produkt. BMW nie reklamuje swojej marki, ale model 5. Sony nie reklamuje firmy, a PlayStation 4. Reklama produktu powoduje często, że postrzeganie samej marki poprawia się samoistnie. Poprzez dobrą reklamę PlayStation miło myślisz o Sony i lepiej pozycjonujesz w głowie cały jej asortyment.

„Reklama produktu powoduje często, że postrzeganie samej marki poprawia się samoistnie”

Schody zaczynają się, kiedy Twój produkt nie różni się znacząco od konkurencji (np. mydło albo żel pod prysznic). Marka Dove najlepsze swoje reklamy zrobiła, reklamując siebie, a nie swoje towary. Jej produkty są podobne do konkurencji, mimo iż bardzo stara się mówić, że tak nie jest. Poprzez pokazanie stanu, w jakim kobieta znajduje się po tym, jak użyje kosmetyków, Dove reklamuje całą firmę i wszystkie produkty. Stawia je półkę wyżej niż inne podobne kosmetyki, nie reklamując konkretnych produktów, a markę. Sam musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, czy lepiej wyjdziesz na promocji danego produktu, czy całej swojej marki.

Na czym polega fenomen reklam Dove?

Marianna Krupa

Tutaj muszę się wtrącić i dorzucić kilka groszy do Dove. Czy kiedykolwiek przeszło Ci przez myśl, na czym polega fenomen tych reklam? Dlaczego na Dove patrzymy nieco inaczej niż na podobne produkty, ale innych marek? Ja od dłuższego czasu się zastanawiam. Myślę, że kluczem jest tutaj to, że marka doskonale komunikuje swoje wartości we wszelkiej maści materiałach marketingowych. Do tego należy doliczyć fakt, że zajmuje się społecznie ważnymi tematami. Pamiętamy przecież, że jako jedni z pierwszych zaczęli mówić o prawdziwym pięknie, które nie ma wieku, rozmiaru itd. Wyszli z utartych schematów. Mamy 2022 rok i Dove całkiem niedawno zaczęło mówić o presji, zmęczeniu mam i depresji poporodowej:

Persona w działaniach reklamowych – z czym to się je?

Sam musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, czy lepiej wyjdziesz na promocji danego produktu, czy całej swojej marki. Jak już jesteś po wyborze co reklamować, musisz określić, komu chcesz to reklamować? Do kogo chcesz mówić? Jednym słowem, określić grupę docelową.

Dla Dove będą to kobiety 20-50, które dbają o urodę. Co z tego, że produkty Dove kupują też mężczyźni? To nieistotne, ponieważ reklama często trafia do szerszej grupy niż jest to początkowo planowane. Skupiając się na konkretnych kobietach, możemy trafić też nie tylko do innych kobiet, ale również do mężczyzn – to już skutek uboczny, który jest jak najbardziej pożądany. Ale to nie znaczy, że powinniśmy do nich kierować nasz przekaz.

PORADA

Im węższa grupa docelowa, tym lepiej – lepiej trafimy w jej gusta i więcej wśród nich znajdzie się naszych nowych klientów. Nie należy jednak przesadzać, gdyż zbytnie zawężenie grupy docelowej sprawi, iż niewiele z włożonego budżetu zyskamy z powrotem.

Analiza konkurencji powinna się również znaleźć w kręgu Twoich zainteresowań. Musisz sprawdzić, jak wypada na Twoim tle, ile sprzedaje, jak sprzedaje, co robi, aby się reklamować, i jak im to wychodzi. Nie mówię, że musisz się na niej wzorować, ale często analiza konkurencji pozwala nam dostrzec, w którym kierunku warto iść.

Jeżeli Twoja konkurencja reklamuje coś w specyficzny sposób, dociera do ludzi i pobudza sprzedaż, rozłóż te strategię na czynniki pierwsze i sprawdź, co w niej działa i co możesz wykorzystać dla siebie.

Jeżeli sprzedajesz karmę dla psów, a Twój największy konkurent zabiera Ci klientów, bo reklamuje karmę dla określonych rodzajów psów, to masz 2 wyjścia:

  • zrób to na swój sposób, tylko lepiej, bardziej kompleksowo i konkretniej,
  • wymyśl inny sposób, jak dotrzeć do ludzi, którzy potencjalnie mogą od Ciebie tę karmę kupić.

Persona – jak możesz ją szybko zbudować?

Marianna Krupa

Cóż. W idealnym świecie informacje o personie dostaniesz od zleceniodawcy lub masz ją zbudowaną od dawna, jeżeli jesteś właścicielem firmy. Świat nie jest idealny. Dlatego najczęściej działania marketingowe rozpoczynają się od budowania person. Jak to zrobić najszybciej? Polecam darmowe narzędzie od HubSpota.

persona jak stworzyć
Źródło: hubspot.com

Wystarczy uzupełnić wszelkie zalecane pola, wybrać avatar i dodać opis. Dzięki temu nie będziemy bazować na demografii. Przecież w myśl założeń demografii to jest ta sama osoba:

persona

Planowanie reklamy – na początku ROZMAWIAJ!

Porozmawiaj z właścicielami psów, zapytaj o to, czym kierują się przy wyborze karmy. Możesz też zrobić kampanię informacyjną, że sucha karma pasuje do jamników, a mokra z puszki bardziej do bulterierów. Oferuj zestawy produktów dla konkretnych ras, sprzedawaj karmę przy parkach, rób degustacje dla psów. Skradniesz serce psa – skradniesz serce właściciela. 😉

„Często analiza konkurencji pokazuje nam, w którym kierunku warto iść.”

Jeżeli zapoznałeś się z konkurencją, prześledź, jak ludzie kupują Twój produkt. Jeżeli sprzedajesz w internecie, sprawdź, co powoduje, że ludzie wchodzą na Twoje strony i tam robią zakupy. W jakim terminie i czasie kupują? Dlaczego u Ciebie, a nie u konkurencji? I w końcu: czy używają Twoich produktów tak, jak Ty myślisz?

Jeśli sprzedajesz gwoździe, to muszę Ci uświadomić, że nie sprzedajesz tylko gwoździ. Sprzedajesz to, co te gwoździe robią, czyli:

  • budują dom,
  • spajają deski doniczek,
  • tworzą ogrodzenie wokół warzywnika.

Reklama gwoździ, w której piszesz, że są z najlepszych materiałów, ostrzone laserowo czy wytwarzane ręcznie od 1890 r., na nic się nie zda, ponieważ wszystkie gwoździe są podobne i takie „ficzery” nie spowodują wzrostu sprzedaży. Sprzedaż załatwi Ci reklama zbudowanego domu lub zastosowania gwoździ.

Powinieneś również wiedzieć, co chcesz osiągnąć reklamą. Sama dla siebie nie ma sensu, ponieważ możesz mierzyć jej skuteczność tylko wtedy, jeżeli wyznaczysz cel, jaki powinna osiągnąć.

Czy większą sprzedaż (jeśli tak, to jak wysoką), rozpoznawalność marki (jeżeli tak, to zbadaj, jaka jest obecnie i jaka będzie po reklamie), czy też wizerunek marki. Odpowiedz sobie również na pytanie, czy ta reklama poprawi Twoją pozycję względem konkurencji. Jeśli nie, to nie ma sensu. Twoja konkurencja powinna stracić na Twojej reklamie. Jeżeli nie, to będzie niewykorzystany potencjał.

Podstawy mamy. Czas na działanie!

Dobrą reklamę musi poprzedzić dobra strategia. Musimy konkretnie określić, co reklama ma pomóc Ci osiągnąć, w jaki sposób chcesz się komunikować i jakie uczucia powinny być w odbiorcy, jak już Twoją reklamę zobaczy.

Co reklamuje AXE? Strategicznie AXE reklamuje to, że z jego produktem możesz czuć się pewniejszy siebie. Tak więc powinien robić reklamy, które pokażą, że z jego produktami możesz czuć się pewnie i że pewność siebie jest tym, co sprawi, że będziesz atrakcyjniejszy. Cała reszta to feeling kreacji. Na koniec reklamy powinieneś myśleć „Fizycznie mam wszystko, czego potrzebuje, żeby zainteresować drugą osobę, do pełni sukcesu potrzebuje tylko AXE”.

Musisz oprzeć swoją reklamę o dobry insight, czyli o wszechobecną prawdę lub problem, który albo rozwiążesz, albo pokażesz, że istnieje i Twój produkt na niego odpowiada. Dla przykładu:

Powyższa reklama dotyczy powszechnego problemu: większość ludzi uważa zwierzęta za członków rodziny. Wiele osób kupuje jednak zwierzęta domowe na jako prezent na święta i szybko traci nim zainteresowanie, w efekcie zostawiając je po miesiącu w lesie.

Inny przykład: święta to czas, w którym sobie pomagamy. Zapraszamy do siebie rodzinę i przyjaciół, by spędzić czas razem. Nikt w tym czasie nie powinien być sam. Do tej uniwersalnej prawdy nawiązuje wiele reklam:

Ciekawa jest także poniższa reklama Volkswagena: nawet jeśli części samochodowe pasują do siebie i wizualnie są identyczne, to nie zapewniają takiej samej jakości jak te oryginalne.

volkswagen reklama
Źródło: www.adruby.com
volkswagen reklama
Źródło: www.adruby.com

Najważniejsza w reklamie jest idea. Najlepsze reklamy są nią przesycone. Idea może być różna – może być nią myśl, która przyświeca Twojej firmie, jest obecna na każdym etapie produkcji, wisi na ścianie Twojego gabinetu. Może być to idea głosząca, że najważniejsza dla Ciebie jest jakość, albo że Twój produkt rozwiązuje problem, z którym boryka się każdy. Lub że Twoja firma dba o środowisko naturalne, że zatrudniasz ludzi, którzy wcześniej byli bezdomni.

Ideą musisz zarazić odbiorcę, bo tylko wtedy poczuje, że kupuje coś więcej niż fizyczny produkt – kupuje Ciebie. Człowieka, który nie boi się mówić, że jego produkt reprezentuje wyższe wartości. Że firma, która go wyprodukowała, oprócz dóbr naprawia/zmienia/łączy/zbliża świat.

Na początku dwutysięcznych lat istniała marka Diamond Multimedia. Produkowała ona odtwarzacz MP3 o nazwie Rio:

Odtwarzacz rio

Odtwarzacz ten był bardzo popularny w swoim czasie. Odniósł ogromny sukces sprzedażowy. Jednak w pewnym momencie na boisku pojawił się ten gracz:

Apple odtwarzacz

Był taki sam, jak odtwarzacz Rio, ale zmiótł wszystkie inne produkty. Zmienił zasady gry w swoim segmencie – tylko dzięki temu, że razem z nim powstała usługa iTunes, która oferowała szybszy, łatwiejszy i szerszy dostęp do plików MP3 niż ktokolwiek wcześniej.

Dlaczego o tym pisze w kontekście reklamy? Otóż bardzo dużo firm posiada taki „Game Changer”, jednak nie jest w stanie go pokazać w taki sposób, aby zmieść konkurencje i zająć pierwsze miejsce w rankingach sprzedaży.

PORADA

Możesz także nie posiadać takiego „ficzera”, a mimo to reklamą zapewnić sobie lepszą sprzedaż – wystarczy że znajdziesz sposób pokazania swojego produktu w takim ujęciu, w którym nikt wcześniej go nie widział.

Pomysł, czyli sedno reklamy

W końcu czas na konkrety, czyli pomysły na reklamę. Popatrz, ile musieliśmy zrobić, aby przejść do konkretnych egzekucji! Jestem pewien, że poprzednie etapy zaowocują nie tylko świetnymi pomysłami, ale także znalezieniem odpowiedzi na potrzeby klientów.

Skąd wziąć pomysł na reklamę?

Marianna Krupa

Prawda może Ci się nie spodobać. Na podstawie tego, co przeczytałeś wyżej już wiesz, że masz dwie drogi na pomysł na reklamę. Jedna jest RTM-owa, gdzie okazja sama przychodzi, druga droga (możemy śmiało ją nazwać „metodą Volvo”) to proces. A ten rządzi się własnymi prawami. Wiesz, co chcesz reklamować, zatem szukasz inspiracji. Patrzysz, jak robią to inni – NA CAŁYM ŚWIECIE. Myślisz, którą drogą możesz iść Ty. Wybierasz pomysł. Teraz zaczyna się praca nad zbieraniem dokumentacji – to ten etap, gdzie cwaniaki z Volvo jeździli na stopa z kierowcami ciężarówek. Łapiesz niuanse. Język, charakterystyczne zwroty, problemy, wygląd. Robisz badania – Dove na bank takowe przeprowadziło przed przygotowaniem spotu „Under Pressure”. Mając taki wkład i pewnie zmienioną po drodze koncepcję, możesz pomyśleć o realizacji.

Skoro już wiemy, co reklamujemy, gdzie są ludzie, do których mówimy i kim oni są oraz co chcemy umieścić w umysłach ludzi oglądających/słuchających naszą reklamówkę, możemy przejść do sedna, czyli do pomysłu na kampanię.

Nie zaczynaj pracy od stwierdzenia: „Najwięcej osób jest na Facebooku, więc tam umieszczę reklamę”. Myślenie najpierw narzędziem jest złą praktyką. To narzędzie dostosowujesz do pomysłu. Jeżeli pomysł opiera się na opisaniu historii, np. w spocie reklamowym, to przed rozpoczęciem prac sprawdź, gdzie będziesz chciał go umieścić. Jeśli Twoja firma ma dużo fanów na YouTube, a mniej na Facebooku, to wrzuć go na YouTube i zrób w rozdzielczości 16:9. Jeśli to Facebook u Ciebie rządzi, zrób film w formacie 1:1, gdyż taki będzie bardziej widoczny na smartfonach.

A więcej na temat tego, jak prowadzić skuteczny marketing na Facebooku, dowiesz się ze szkolenia Facebook Marketing+Ads! ❤️

Wymiary filmów


Jeżeli Twój pomysł opiera się na konkursie, to dopiero po jego wymyśleniu sprawdź, czy lepiej na niego odpowiedzą użytkownicy Instagrama czy Facebooka. A może chodzi o kreatywną odpowiedź na pytanie? Użyj LP i #taga, którego pobierasz z każdej społecznościówki.

Być może masz pomysł na radiówkę? Może lepiej zadziała w Spotify niż w radiu? A może bardziej opłaci Ci się zrobić dwie 15’ niż jedną 30’? Lub stwórz tylko 10-sekundowy teaser reklamy, a resztę zamieść do odsłuchania u Ciebie na stronie. Wychodź od pomysłu, a dopiero potem szukaj narzędzi, które są najodpowiedniejsze do jego realizacji i które przyciągną najwięcej osób z Twojej grupy docelowej.

„Tworząc reklamę, wychodź od pomysłu, a dopiero potem szukaj odpowiednich narzędzi”.

Twórz kampanię, którą będziesz przedstawiał w każdej przestrzeni reklamowej. Wychodź poza schematy i myśl nieszablonowo. Snickers stworzył platformę „Jesteś głodny? Nie jesteś sobą”, do której pasuje cały przekrój miejsc reklamowych – od spotów w TV, przez bannery internetowe, po posty w social media, a nawet parkingi przy centrach handlowych:

Snickers reklama
Źródło: BBDO, New York, USA

Twórz harmonogram emisji. Zacznij od zasięgowych emisji, a zakończ na głębokim dotarciu i zaangażowaniu użytkownika. Najpierw informuj o konkursie, a potem docieraj do osób, które się zgłosiły.

Dziel się pomysłami z bliskimi. Jeśli nie jesteś pewien, który z pomysłów zadziała, dziel się nimi z innymi. Mogą być to Twoi pracownicy, koledzy, rodzina, współpracownicy. Nie bój się pytać – często dostaniesz komentarze, które otworzą Ci oczy. Nie musisz się nimi kierować, ale na pewno warto ich wysłuchać.

PORADA

Możesz także tworzyć tzw. testy korytarzowe – pomogą Ci wybrać, która reklama jest lepsza, lub dowiesz się, co w niej poprawić. Zadawaj pytania, jakie odczucia reklama wzbudzała w odbiorcy – czy ma pozytywny odbiór, czy zachęca do kupna, czy w końcu jest autentyczna i generuje w ludziach takie emocje, jakie chciałeś.

Wsparcie mediowe – jak podzielić budżet reklamowy?

Sama reklama nie wystarczy. Powinieneś podzielić swój budżet na dwie części  – jedną część przeznaczyć na wytworzenie samej reklamy, a drugą na jej promocję. Stosunek powinien wynosić m/w ⅓ do ⅔ . Wyświetlaj reklamę w tych miejscach, w których jest Twoja grupa docelowa. Twórz różne nagłówki lub hasła i testuj, który generuje większą liczbę wejść lub konwersji.

Jeżeli sprzedajesz kosmetyki dla młodych kobiet, to wybierz miejsca, gdzie one są. Instagram czy Facebook powinny być pierwszym wyborem. Sprawdź także, czy inne media mogą zwiększyć Twój zasięg. Czy prasa kobieca będzie lepsza, czy Snapchat, a może outdoor? Może program lojalnościowy z kosmetyczkami sprawi, że Twój produkt sprzeda się lepiej?

Testuj wszystko i próbuj wszystkiego (oczywiście w miarę możliwości). Mam znajomego, który wydał na reklamę radiową 50 tys. zł, i w odpowiedzi zebrał 20 zamówień, następnie wszedł we współpracę z blogerką za kilkaset złotych i zebrał kilka tysięcy zamówień. Nie zawsze większe pieniądze niosą większą sprzedaż.

Miejsce dotarcia również możesz wybrać nieszablonowe, oryginale. Może sam pomysł określa, gdzie reklama powinna się znaleźć? Niedawno szukaliśmy rodziców zastępczych dla dzieci i jednym z mediów, którego użyliśmy, była platforma do szukania pracy. Niestandardowe pomysły przynoszą często znakomite rezultaty.

Analiza – czy reklama zadziałała?

Zrobiłeś strategię, stworzyłeś reklamę i wrzuciłeś ją do sieci. Nawet wsparłeś mediowo i okazała się sukcesem. Nie myśl, że to koniec. Teraz zaczyna się bardzo ważny etap, który zaważy na dalszej ścieżce reklamowej. Jest nim analiza danych. Być może nie brzmi zbyt sexy, ale jest kluczowa, jeśli chcesz sprawdzić, czy reklama działa.

Pingwiny z Madagaskaru

Na początek analiza bieżąca. Śledź kampanię. Sprawdzaj, jak ludzie na nią reagują, rób to w czasie rzeczywistym, nie daj żyć reklamie własnym życiem, analizuj i zmieniaj wedle tego, jaki jest jej odbiór. Jeśli jest w niej coś, co wzbudza kontrowersje, których byś nie chciał, masz jeszcze czas na jej zmianę. Jeśli prześpisz ten okres, być może nie będzie dało się tego odkręcić.

Zbieraj dane. Wszystkie wzmianki o Twojej firmie czy produkcie. Monitoruj liczbę wejść na stronę czy odsłon reklamy. Analizuj to po zakończeniu kampanii. Sprawdź, czy zyski krótkofalowe się poprawiły, czy długofalowo Twoja kampania również działa. Czy jest sens kontynuować ją w dalszym okresie? A może w jednym z komentarzy zobaczyłeś coś, dzięki czemu wpadł Ci do głowy pomysł na nową reklamę? Może reklama komuś spodobała się tak bardzo, że napisał do Ciebie maila z gratulacjami? Opublikuj go w swoich social media.

Najważniejsze są jednak sukcesy finansowe (o ile robisz kampanię sprzedażową). Czy reklama pozwoliła Ci dotrzeć do większej liczby odbiorców? Czy zostali oni Twoimi stałymi klientami, czy są to jednorazowe zakupy? Czy w końcu inna reklama przyniosłaby lepsze rezultaty? Wszystko musisz sprawdzić/przeanalizować i przekalkulować. I jeśli coś jest dobre, to trzymaj się tego.

Chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o tym, jak tworzyć skuteczne reklamy?

Pamiętaj, że silna marka to przede wszystkim dobrze opowiedziana historia. Przestajemy kupować produkt, a kupujemy opowieść o nim – i to opowieści są motorem napędowym dzisiejszego marketingu.

A tego, jak tworzyć dobre opowieści, dowiesz się na szkoleniu Storytelling, które poprowadzi Paweł Tkaczyk!❤️

👉 Potrzebujesz więcej inspiracji? Zobacz kampanie reklamowe 2021, o których lepiej nie zapominać w 2022 roku!

O autorze

Tomasz Gębala

Jak sam mówi o sobie nie robi reklam, a sprzedaje idee. Pracował m.in. w K2, Golden Submarine, a obecnie w krakowskim oddziale VML. Najlepszy art w...

zobacz więcej artykułów >>

Zostaw komentarz

  1. Redakcja

    Przypominamy, że wielkimi krokami zbliża się konferencja I ♥ Marketing & Technology, która odbędzie się już 16–18 kwietnia 2024 roku oraz organizowane przez nas 33 szkolenia z zakresu marketingu.

    Jeśli chcesz być zawsze na bieżąco, zamów prenumeratę magazynu sprawny.marketing!

    Z kolei jeśli chcesz mieć dostęp do całej wiedzy sprawny.marketing w jednym miejscu, subskrybuj platformę premium.sprawny.marketing.

  2. Edyta Jabłońska

    Świetny tekst, bardzo potrzebny :)

  3. eugenia

    doskonały ,profesjonalny, przejrzysty tekst
    świetnie dobrane przykłady
    otwieram za kilka dni osiedlowy sklepik bardzo przydały misie rady jak eksponować opowieść o produkcie a nie jego samego
    jednak najbardziej spodobał mi się sposób zainteresowania klienta sprzedając zestawy produktów oraz proponować degustację. Dziękuję

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Wpisz imię
Napisz komentarz