Anna Prończuk-Omiotek, Anna Winiczeńko

7 sposobów na pisanie skutecznych promptów do ChatGPT

ChatGPT znowu wymyśla głupoty? Próbujesz i próbujesz, ale nadal to samo? Kluczem są skuteczne prompty – czyli polecenia, które wpisujemy do narzędzi generative AI. Jeśli nie do końca wiesz, jak je pisać, czat będzie powodował frustracje. W tym artykule pokażemy Ci, jak zmaksymalizować efektywność interakcji z ChatGPT, przedstawiając siedem sprawdzonych sposobów na pisanie skutecznych promptów do ChatGPT.

1. Poznaj możliwości ChatGPT

Warto zrozumieć, na czym polega siła czatu i jak szeroki jest zakres jego możliwości. ChatGPT, oparty na modelu językowym GPT (Generative Pre-trained Transformer), jest wyposażony w zdolność do przetwarzania i generowania języka naturalnego na niezwykle zaawansowanym poziomie. To, co odróżnia go od innych form sztucznej inteligencji, to zdolność do uczestniczenia w dialogu, który może być równie skomplikowany i wielowątkowy, jak rozmowy między ludźmi.

ChatGPT może odpowiedzieć na Twoje pytania, pomóc w tworzeniu tekstu na dowolny temat, od prozy po kod programistyczny, a nawet udzielać porad na podstawie zaproponowanego scenariusza. Jego zdolność do rozumienia i zachowania kontekstu w dłuższej konwersacji pozwala na płynną i spójną wymianę myśli.

Od tworzenia szkiców artykułów, przez rozwiązywanie problemów matematycznych, aż po pomysły na kreatywne projekty – możliwości ChatGPT wydają się nieograniczone. Model potrafi dostosować swój styl odpowiedzi do potrzeb użytkownika, co oznacza, że może być równie skuteczny w formalnej korespondencji biznesowej, jak i w luźnej, nieformalnej rozmowie. I właśnie ta kompleksowość może być często powodem niesatysfakcjonujących odpowiedzi. Ale o tym za chwilę…

Rozumienie możliwości ChatGPT pozwoli Ci formułować prompty, które nie tylko są jasne i precyzyjne, ale również takie, które otwierają drzwi do pełniejszego i bardziej satysfakcjonującego wykorzystania tej technologii.

PORADA

Zamiast zadawać pytanie „Jak napisać artykuł?”, spróbuj „Potrzebuję stworzyć artykuł na temat trendów w sztucznej inteligencji w 2024 r. Możesz mi pomóc zarysować główne punkty i zaproponować kilka źródeł?”. Z kolei zapytanie „Jak naprawić błąd w moim kodzie?” będzie mniej skuteczne niż szczegółowe przedstawienie problemu wraz z fragmentem kodu i wyjaśnieniem, co próbujesz osiągnąć.

2. Określ cel swojego promptu

Kluczem do skutecznego korzystania z ChatGPT jest precyzyjne określenie celu, jaki chcesz osiągnąć za pomocą promptu. To, co chcesz uzyskać od AI, może znacznie różnić się w zależności od kontekstu – czy to odpowiedź na konkretne pytanie, wsparcie w tworzeniu tekstu, czy pomoc w generowaniu kodu. Precyzyjnie sformułowany cel nie tylko ułatwi modelowi zrozumienie Twoich oczekiwań, ale również pozwoli na dostarczenie bardziej trafnych i użytecznych wyników.

Jak go zdefiniować?

  1. Rozpocznij od pytania. Co dokładnie chcesz osiągnąć za pomocą tej interakcji? Czy szukasz informacji, inspiracji, czy konkretnej pomocy w rozwiązaniu problemu? Podobnie „searching intent” szukają copywriterzy przed stworzeniem tekstu. Nie znając tej intencji, napisaliby nietrafiony tekst. I tak też odpowie ChatGPT.
  2. Określ zakres. Zastanów się, jak szeroko lub wąsko chcesz poruszyć temat. Czy interesuje Cię ogólna odpowiedź, czy szczegółowa analiza?
  3. Ustal priorytety. Jeśli Twoje zapytanie może obejmować kilka aspektów, zdecyduj, które z nich są najważniejsze. Pomaga to w skoncentrowaniu uwagi ChatGPT na kluczowych punktach.

Przykłady dobrze określonych celów:

  1. Generowanie tekstu – możesz potrzebować pomocy w napisaniu artykułu, wpisu na blog czy nawet poezji. Przykładowy prompt: „Napisz inspirujący post na blog o znaczeniu samodyscypliny w osiąganiu celów osobistych”.
  2. Odpowiadanie na pytania – gdy szukasz konkretnej informacji, ważne jest, aby pytanie było jasne i precyzyjne. Przykładowy prompt: „Jakie są główne różnice między sztuczną inteligencją a uczeniem maszynowym?”.
  3. Tworzenie kodu – ChatGPT może wspomagać Cię w pisaniu kodu poprzez generowanie fragmentów lub debugowanie. Przykładowy prompt: „Napisz funkcję w Pythonie, która oblicza silnię liczby”.

Każdy z tych celów wymaga innego podejścia do formułowania promptu. Im lepiej określisz, co chcesz osiągnąć, tym większa szansa, że odpowiedź ChatGPT spełni Twoje oczekiwania. Jasno określony cel to pierwszy krok do sukcesu w interakcji z AI, pozwalający na zbudowanie podstawy dla efektywnej i satysfakcjonującej współpracy.

3. Naucz się pisać precyzyjnie i otwórz umysł

Skuteczność komunikacji z ChatGPT zależy od umiejętności znalezienia równowagi między elastycznością i otwartą głową a precyzyjnym pisaniem promptów. Być może brzmi to jak paradoks, ale w praktyce oznacza to, że Twoje zapytania powinny być dostatecznie konkretne, aby model mógł zrozumieć oczekiwania, jednocześnie pozostawiając pewien margines na kreatywność i elastyczność w odpowiedziach.

Jak promptować precyzyjnie?

Detale są kluczowe. Im więcej szczegółów dostarczysz, tym bardziej precyzyjna będzie odpowiedź. Na przykład zamiast pytać: „Jak napisać dobry artykuł?” lepiej zapytać: „Jakie elementy są kluczowe przy pisaniu artykułu naukowego z dziedziny psychologii?”. Wyjaśnij kontekst, który może zmienić interpretację promptu. Podając modelowi tło swojego pytania, pomagasz mu lepiej zrozumieć Twoje intencje.

Jak eksplorować kreatywność?

Pozwól sobie (i ChatGPT) na kreatywne podejście. Zamiast dyktować dokładne sformułowania, zachęć ChatGPT do eksploracji tematu. Jak to zrobić? Na przykład zamiast „Napisz list motywacyjny na stanowisko menedżera” możesz spróbować tak: „Jakie unikalne argumenty mogę użyć w liście motywacyjnym na stanowisko menedżera, aby wyróżnić się na tle innych kandydatów?”.

Warto być otwartym na różne odpowiedzi. Czasami największą wartość przynosi nie to, czego oczekujesz, ale to, co odkrywasz w procesie. Dając ChatGPT swobodę w interpretacji promptu, możesz otrzymać odpowiedzi, które otworzą przed Tobą nowe perspektywy. To taka burza mózgów, tylko jeden z nich jest maszyną.

Przykłady: precyzyjny i kreatywny prompt

Precyzyjny prompt: „Napisz opowiadanie w stylu science fiction, w którym główny bohater, inżynier oprogramowania, odkrywa tajemniczy algorytm zmieniający sposób postrzegania rzeczywistości. Skup się na rozwoju postaci i napięciu narracyjnym”.

Kreatywny prompt: „Jakie są fascynujące etyczne dylematy, które mogą wyniknąć z rozwoju sztucznej inteligencji w przyszłości? Przedstaw kilka scenariuszy z różnych perspektyw”.

Eksperymentuj, a z czasem nauczysz się, jak formułować prompty, które najlepiej współpracują z ChatGPT, dostarczając Ci wartościowych i inspirujących odpowiedzi.

4. Używaj jasnego i zrozumiałego języka

Jednym z najważniejszych aspektów tworzenia skutecznych promptów dla ChatGPT jest stosowanie jasnego i zrozumiałego języka. Prostota w komunikacji nie tylko ułatwia modelowi zrozumienie zapytania, ale także minimalizuje ryzyko nieporozumień, prowadząc do bardziej trafnych i satysfakcjonujących odpowiedzi.

ChatGPT to model, który korzysta z języka angielskiego. Trudne słowa w języku polskim mogą mu sprawić problem. Pisz językiem zrozumiałym dla ucznia szkoły podstawowej.

Jak tworzyć proste i zrozumiałe prompty?

Unikaj zbytniego komplikowania. Proste i bezpośrednie sformułowania są zazwyczaj bardziej efektywne niż złożone i wielowarstwowe zdania. Twórz jasne, logiczne struktury. Jasny podział na pytanie, kontekst i ewentualne instrukcje może znacznie poprawić jakość interakcji. Strukturyzowanie promptu ułatwia modelowi identyfikację kluczowych elementów zapytania.

PORADA

Myśl o projektowaniu, a nie pisaniu. Twórz przemyślane, solidne konstrukcje. Definiuj niejasne terminy. Jeśli Twoje zapytanie zawiera specjalistyczne słownictwo lub terminy, które mogą być interpretowane na wiele sposobów, staraj się je zdefiniować lub użyć w sposób najbardziej jednoznaczny.

Ciekawostka: Można szyć ubrania, ale można również szyć w szafie (czyli zajmować się kablami). Jeśli człowiek może pomylić pojęcia, to AI tym bardziej!

Przykłady

Poniżej znajdziesz przykład skomplikowanego prompta (przed zmianą) oraz prostego i zrozumiałego polecenia (po zmianie).

Przed zmianą: „Zastanawiam się, jakie mogłyby być potencjalne konsekwencje implementacji interfejsów mózg–komputer w codziennym życiu, szczególnie biorąc pod uwagę aspekty etyczne i społeczne takiego postępu technologicznego”.

Po zmianie: „Jakie są potencjalne plusy i minusy używania interfejsów mózg–komputer w codziennym życiu? Proszę uwzględnić aspekty etyczne i społeczne”.

Pierwszy przykład, choć bogaty i szczegółowy, może być trudniejszy do analizy dla AI ze względu na swoją złożoność i wielowątkowość. Drugi przykład, będący prostszym i bardziej bezpośrednim sformułowaniem tego samego pytania, ułatwia ChatGPT skupienie się na kluczowych punktach i generowanie bardziej zwięzłych odpowiedzi.

Prostota i klarowność to Twoi najlepsi sojusznicy w tworzeniu promptów, które przynoszą oczekiwane rezultaty.

5. Kontekst to Twój klucz do sukcesu

Dostarczenie odpowiedniego kontekstu w prompcie jest niezwykle ważne dla uzyskania trafnych i wyczerpujących odpowiedzi od ChatGPT. Kontekst pomaga modelowi lepiej zrozumieć złożoność pytania lub zadania, dostosowując swoje odpowiedzi do specyficznych wymagań użytkownika. Umożliwia to nie tylko bardziej precyzyjne reakcje, ale także pozwala na kontynuację dialogu, gdzie każda kolejna wymiana informacji staje się bardziej spersonalizowana i dopasowana do Twoich potrzeb.

Jak skutecznie dostarczać kontekst?

  1. Określ ramy czasowe i miejsce. Jeśli Twoje pytanie dotyczy konkretnego wydarzenia historycznego, trendu technologicznego czy też jest związane z określonym miejscem, zawsze wspomnij o tym w prompcie.
  2. Wskazuj na wcześniejsze interakcje. Jeśli Twoje zapytanie nawiązuje do poprzednich pytań czy odpowiedzi, krótkie przypomnienie tych informacji może znacznie pomóc w zrozumieniu kontekstu przez model.
  3. Udzielaj szczegółów dotyczących celu pytania. Wyjaśnienie, dlaczego zadajesz dane pytanie lub czego konkretnie szukasz w odpowiedzi, pomaga modelowi dostosować swoją reakcję do Twoich oczekiwań.

Przykłady

Zobacz, jaką różnicę robi dodanie kontekstu do promptu.

Bez kontekstu: „Jakie są przyczyny globalnego ocieplenia?”

Z kontekstem: „Jako osoba pisząca artykuł na temat wpływu przemysłu na globalne ocieplenie, chciałbym zrozumieć główne przyczyny tego zjawiska, szczególnie te związane z działalnością człowieka w XX i XXI w.”

Dodanie kontekstu zmienia sposób, w jaki ChatGPT może zinterpretować pytanie, skupiając się na konkretnych aspektach tematu i dostarczając odpowiedzi, które są bardziej przydatne i dopasowane do potrzeb użytkownika. Kontekst jest ważny w każdym dialogu. Wyobraź sobie, że słyszysz zza ściany okrzyk „O mój Boże!” zupełnie bez kontekstu. Ty już uśmiechasz się pod nosem, a to synek sąsiadki pomalował psa na zielono.

PORADA

Kontekst działa jak mapa, która kieruje AI przez złożoność ludzkich zapytań, pozwalając na osiągnięcie większej wartości z każdej interakcji. Warto traktować go jako niezbędny element każdego promptu, aby maksymalnie wykorzystać potencjał tej zaawansowanej technologii.

6. Wykorzystaj feedback ChatGPT

Ważnym aspektem tworzenia skutecznych promptów dla ChatGPT jest umiejętność wykorzystania feedbacku, który otrzymujesz od modelu. ChatGPT może czasami dostarczać odpowiedzi wskazujące na niezrozumienie promptu lub jego części, co jest cenną wskazówką do dalszego doprecyzowania zapytań.

Jak wykorzystywać feedback od ChatGPT?

  1. Zwracaj uwagę na sygnały. Jeśli odpowiedź ChatGPT jest niejasna, zbyt ogólna lub nie na temat, potraktuj to jako sygnał do poprawy swojego promptu. Czasami model może także bezpośrednio zasugerować, że potrzebuje więcej informacji lub konkretniejszego zapytania.
  2. Dokładnie formułuj pytania. Jeśli ChatGPT informuje, że Twoje zapytanie jest zbyt szerokie lub niejasne, spróbuj zawęzić temat lub dodać więcej szczegółów.
  3. Eksperymentuj z różnymi podejściami. Wykorzystaj feedback jako okazję do eksploracji różnych sformułowań i struktur promptu. Może to pomóc odkryć, jakie podejścia są najbardziej skuteczne w komunikacji z modelem.

Pomyśl o tym, jak o relacji pies–przewodnik. Jeśli pies źle wykonuje zadanie, w 99% jest to wina przewodnika i jego błędów komunikacyjnych, a nie samego zwierzęcia.

Przykłady wykorzystania feedbacku

Jak może wyglądać feedback od ChatGPT i jak go uwzględić? Zobacz poniższy przykład.

ChatGPT: „Czy możesz sprecyzować, o jakiego rodzaju technologii chcesz wiedzieć więcej?”.

Poprawiony prompt: „Opowiedz mi o najnowszych technologiach wykorzystywanych w elektromobilności”.

ChatGPT: „Możesz podać więcej kontekstu? Mam kilka różnych informacji, które mogą być odpowiedzią na Twoje pytanie”.

Poprawiony prompt: „Jako autor science fiction szukam informacji na temat potencjalnych przyszłych zastosowań sztucznej inteligencji w medycynie. Jakie innowacje mogą pojawić się w najbliższych dziesięcioleciach?”.

Feedback od ChatGPT jest nieocenionym źródłem wskazówek, jak poprawić prompt, aby uzyskać bardziej trafne i satysfakcjonujące odpowiedzi.

7. Testy i iteracje

Aby w pełni wykorzystać możliwości ChatGPT, kluczowe jest przyjęcie metodyki testowania różnych wersji promptów i iteracyjnego ich ulepszania. Proces ten nie tylko pomaga w odkrywaniu, które sformułowania promptów są najbardziej efektywne, ale również pozwala na lepsze zrozumienie, jak ChatGPT reaguje na różne typy zapytań.

Jak efektywnie testować i iterować prompty?

  1. Zacznij od prostych wersji. Pierwsze podejście powinno być możliwie najprostsze, aby łatwo Ci było zrozumieć bazową reakcję ChatGPT na Twoje zapytanie.
  2. Wprowadzaj jedną zmianę na raz. Modyfikując prompt, staraj się zmieniać tylko jeden element jednocześnie (np. długość, szczegółowość, ton). Dzięki temu dokładnie ocenisz wpływ każdej zmiany.
  3. Dokumentuj i analizuj wyniki. Zapisuj różne wersje promptów i odpowiadające im odpowiedzi ChatGPT, aby móc porównać, która kombinacja była najbardziej efektywna.
  4. Otwórz się na niespodzianki. Niektóre wyniki mogą Cię zaskoczyć, pokazując nieoczekiwane sposoby na uzyskanie wartościowych odpowiedzi od ChatGPT.

Przykłady iteracji

Jak taka iteracja promptów może wyglądać w praktyce? Oto przykład.

  • Pierwsza wersja promptu: „Opowiedz mi historię o smoku”.
  • ChatGPT: Odpowiedź jest krótka i ogólna, brak szczegółów świata przedstawionego.
  • Zmodyfikowana wersja: „Opowiedz mi historię o smoku, który mieszka w górach i strzeże starożytnej tajemnicy”.
  • ChatGPT: Odpowiedź jest bardziej szczegółowa, zawiera elementy przygody i tajemnicy.
  • Kolejna iteracja: „Opowiedz mi historię o smoku, który mieszka w górach i strzeże starożytnej tajemnicy. Historia rozgrywa się w średniowieczu i zawiera elementy magii”.
  • ChatGPT: Odpowiedź jest jeszcze bogatsza, z wyraźnie określonym settingiem i motywami fantasy.

Iteracyjne podejście do tworzenia promptów dla ChatGPT to proces ciągłego uczenia się i dostosowywania, który pozwala na maksymalne dopasowanie interakcji do własnych potrzeb i celów. Choć może wydawać się czasochłonny, jest inwestycją w lepsze zrozumienie możliwości i ograniczeń ChatGPT. Iteracyjne tworzenie promptów pomoże Ci odkryć, które polecenia są najbardziej efektywne, a także pozwoli lepiej zrozumieć, jak reaguje na nie ChatGPT.

Pisanie skutecznych promptów do ChatGPT: podsumowanie

Korzystanie i pisanie skutecznych promptów do ChatGPT wymaga zrozumienia jego możliwości, precyzyjnego określania celów, kreatywności, gotowości do eksperymentowania oraz korzystania z doświadczeń społeczności. Stosując te taktyki, możesz znacząco poprawić jakość otrzymywanych odpowiedzi.

TOP 7 metod na pisanie skutecznych promptów do ChatGPT – podsumowanie

  1. Poznaj możliwości ChatGPT: zrozumienie, co ChatGPT może zrobić, jest kluczowe do formułowania efektywnych promptów.
  2. Określ cel swojego promptu: jasne zdefiniowanie, czego oczekujesz od ChatGPT, poprawi trafność odpowiedzi.
  3. Bądź specyficzny, ale elastyczny: dostarczanie konkretnych informacji, jednocześnie pozostawiając miejsce na kreatywność AI, prowadzi do lepszych rezultatów.
  4. Używaj jasnego i zrozumiałego języka: prostota i klarowność są kluczowe dla skutecznej komunikacji z ChatGPT.
  5. Kontekst to klucz: dostarczanie kontekstu pomaga ChatGPT lepiej zrozumieć złożone zapytania i dostarczać bardziej precyzyjne odpowiedzi.
  6. Wykorzystaj feedback ChatGPT: feedback od AI jest cennym źródłem wskazówek, jak poprawić i dostosować swoje prompty.
  7. Testuj i iteruj: iteracyjne podejście do tworzenia i modyfikowania promptów pozwala znaleźć najskuteczniejsze sformułowania.

O autorze

Anna Prończuk-Omiotek, Anna Winiczeńko

Anna Prończuk-Omiotek Znana jako AnnaPRO, ponieważ uczy, jak robić PROfesjonalne webinary i prezentacje. Przedsiębiorca, marketer, certyfikowany ...

zobacz więcej artykułów >>

Zostaw komentarz

  1. Redakcja

    Przypominamy, że wielkimi krokami zbliża się konferencja I ♥ Marketing & Technology, która odbędzie się już 29–30 października 2025 roku.

    Zapoznaj się także z ofertą organizowanych przez nas szkoleń z zakresu marketingu.

     

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Wpisz imię
Napisz komentarz